Page 20 - sehifeler_Layout 1
P. 20
18 ИШDЦNYAМЫЗ — {YANVAR-MAY 2022}
İQTİSADİYYAT
QLOBAL ƏRZAQ
BÖHRANI:
ÇÖRƏK BOL
OLARSA,
BASILMAZ
VƏTƏN!
RUSİYA-UKRAYNA Dünya ərzaq bazarında Rusiya və Ukrayna arasında münaqişə artıq
MÜNAQİŞƏSİ İSƏ GE- taxıl bazarına təsirini göstərib, məsələ təkcə
NİŞMİQYASLI İNFLYA- baş verən proseslər qiymətlərdə deyil, taxıl qıtlığı da hiss olunur.
SİYAYA SƏBƏB OLUB. Azərbaycana da təsirini Dünya Bankının məlumatlarına görə, iki ölkə
«AVROPANIN TAXIL göstərməyə başlayıb ümumilikdə taxıl bazarının 29%-ni təmin edir.
ANBARI» KİMİ TANI- Dünya yeni ərzaq imtahanı qarşısındadır. FAO-nun məlumatlarına görə isə, Rusiya və
Ukrayna birlikdə dünya arpa bazarının 19%-
NAN UKRAYNADA Son iki ildə baş verən proseslər, hazırda da ni, buğdanın 14%-ni, qarğıdalı bazarının isə
MÜHARİBƏ DÜNYADA davam edən münaqişələr və iqlim dəyişikliyi, 4%-ni təmin edir.
TAXILIN QİYMƏTİNİ 14 heç kimin gözləmədiyi halda – 21-ci əsrin İlin əvvəlindən buğda qiymətləri 60
İLİN ƏN YÜKSƏK SƏ- əvvəlində planetdə ərzaq təhlükəsi yaradıb. faiz artıb, bir neçə gün əvvəl isə Çikaqoda
VİYYƏSİNƏ ÇATDIRIB. Problemin yaranmasının səbəbləri müxtə- buğda fyuçersləri 6 faiz artaraq 12,47 dollar/
lif olsa da, nəticələri demək olar ki, bütün buşel olub. Bu artım son iki ayda görülən
ölkələr üçün eynidir. ən yüksək artımdır. Bir çox ölkələr buğda
Hələ 2 il əvvəl – 2020-ci ilin əvvəlində kəsirini bağlamaq üçün gözlərini Hindistana
«COVİD-19» koronavirus pandemiyasından – dünyanın ikinci ən böyük buğda istehsal-
sonra zədələnmiş dünya ərzaq təchizatı çısına çevirib. Amma Hindistanın özündə də
zənciri 2021-ci ildə iqlim dəyişiklikləri, 2022- bununla bağlı iki ciddi problem yaranıb. Əv-
ci ildə isə Ukraynadakı vəziyyət səbəbindən vəla, bu il Hindistanda həddən artıq istilər və
böyük zərbə alıb. quraqlıq olub. 1901-ci ildən bəri ən yüksək
Hazırda dünyanın ərzaq bazarında səviyyəyə çatan mart ayı temperaturu səbə-
inhdiyədək görünməmiş proseslər gedir – bindən buğda məhsuldarlığı xeyli azalıb.
qiymətlər sürətlə artır, hökumətlər isə ərzaq İkinci problem isə odur ki, Hindistan rəh-
ixracını məhdudlaşdırırlar. bərliyi ölkənin taxıl ehtiyatını qorumaq üçün
mayın 14-dən etibarən ölkədən taxıl ixracını
Taxıl bazarını «alovlandı- qadağan edib.
ran» Ukrayna müharibəsi
Beynəlxalq Tədqiqatlar İnstitutu bildi- Azərbaycanda da ərzaq
rir ki, hələ COVİD-19 pandemiyası zamanı sürətlə bahalaşıb
təchizat zəncirlərinin pozulması və ötən ilki Azərbaycan dünyadakı proseslərdən kə-
quraqlıq səbəbindən qida məhsullarının narda deyil, xaricdən alınan buğda bizdə də
qiyməti artmışdı. Rusiya-Ukrayna münaqişəsi bahalaşır. Dövlət Gömrük Komitəsinin hesa-
isə genişmiqyaslı inflyasiyaya səbəb olub. batına əsasən, 2021-ci ilin əvvəlində ölkəyə
«Avropanın taxıl anbarı» kimi tanınan Ukray- buğdanın 1 tonu 254,5 dollardan idxal edildi-
nada müharibə dünyada taxılın qiymətini 14 yi halda, 2021-ci ilin sonunda bu rəqəm 290
ilin ən yüksək səviyyəsinə çatdırıb. dollara, 2022-ci ilin yanvar-aprel aylarında
Dünyanın aparıcı taxıl ixracatçıları sayılan isə 342 dollara yüksəlib. Başqa sözlə, son
