Page 26 - sehifeler_Layout 1
P. 26
24 ИШDЦNYAМЫЗ — {İYUN-AVQUST 2022}
AZƏRBAYCANDA növbələrin olması təbiidir. Vəziyyəti həll et- və bu təcrübədən istifadə edirik.
YÜK DAŞIMALARI, O mək üçün bizim Gömrük və Sərhəd xidmət- Təklifimiz odur ki, bizdə də gömrük de-
CÜMLƏDƏN TRANZIT lərimiz qonşu ölkələrdə danışıb müvafiq həll poları fəaliyyətə başlasın, bu o deməkdir ki,
DAŞIMALARININ INKI- yollarını tapa bilərlər. yuxarıda qeyd etdiyim hal (yəni sənədlərdə
ŞAFI ÜÇÜN DÖVLƏT və ya hesabda problem) yaranıbsa, müştəri
TƏRƏFINDƏN IŞLƏR - Günay xanım, təqribən 5 il əvvəllə və nəqliyyat şirkəti üçün ən yaxşı variant odur
APARILIR. O CÜMLƏ- müqayisədə Azərbaycandan və ya ölkə- ki, müştəri öz yükünü gömrükdəki depola-
DƏN 2015-CI ILDƏ mizə xaricdən daşınan malların növü və is- ra boşaldır, avtomobil artıq sərbəst olur və
TRANZIT YÜKDAŞI- tiqamətlərində hansı dəyişikliklər baş verib? başqa daşımalarla məşğul olur. İdxalatçı isə
MALAR ÜZRƏ KO- - Ümumiyyətlə qeyd edim ki, ölkə rəh- problemini həll etdikdən və vergisini ödə-
ORDINASIYA ŞURASI bərliyinin həyata keçirdiyi uğurlu siyasət dikdən sonra malını götürə bilir. Bu üsul eyni
zamanda ticarətin də qarşısını açır. Çünki alıcı
nəticəsində Azərbaycan iqtisadiyyatı daha da
YARADILIB, BAKI-TIF- güclənməkdədir və bu özünü nəqliyyat daşı- vergisini ödəyib bu malı bir neçə ay ərzində
LIS-KARS DƏMIR malarında da göstərir. Azərbaycanda istehsal satırsa, nə qədər mal satıbsa, onun vergisin
YOLU XƏTTINƏ VƏ edilən neft məhsulları Çin, Türkiyə, Rusiya ödəyir, satılmayan mallar yenə də gömrükdə
ƏLƏT LIMANINA CIDDI kimi ölkələrə ixrac edilməkdədir. Qeyri-neft depoda qalır.
YATIRIMLAR EDILIR. məhsullarından danışsaq, son illərdə pam-
bıq məhsuluna çox ciddi əhəmiyyət verilir, - Hazırda nəqliyyat və logistika şirkətlə-
məsələn, 2021-ci ildə 350 000 ton pambıq rinin qarşısında duran əsas problem, həllini
məhsulu əldə edilib. gözləyən çətinlik hansıdır?
Bundan başqa, 2019-cu ilin sonundan - Əsas çətinliklərdən biri kimi - ölkəmizdə
etibarən SOCAR polimer zavodu işə dü- qeydiyyatda olan nəqliyyat şirkətlərinin bö-
şüb. İllik istehsal gücü 300 min ton olan bu yük əksəriyyətinin CMR siğortasının olmadı-
müəssisənin istehsal etdiyi məhsullar Türkiyə, ğını qeyd etmək istəyirəm. Belə ki, Azərbay-
Rusiyaya və Şərqi Avropa ölkələrinə ixrac canda fəaliyyət göstərən sığorta şirkətləri
olunurlar. Bundan başqa «SOCAR karbomid» CMR sığorta xidmətini təklif etmirlər. Ancaq
zavodundan danışa bilərik, son 5 il ərzində qlobal şirkətlər öz baş ofisləri vasitəsilə CMR
fəaliyyətə başlayan zavodun illik 540 min ton sığortası xidmətindən istifadə edə bilirlər. Vur-
istehsal gücü var və onun məhsulları dün- ğulamaq istəyirəm ki, «IKRA Logistika» olaraq
yanın müxtəlif yerlərinə ixrac olunur. Bütün daşıdığımız bütün yüklər CMR konvensiyası
bunlar ölkəmizdən ixracın - həm neft, həm çərçivəsində sığortalanmış hesab olunur.
də qeyri-neft məhsullarının - həcminin artma-
sına səbəb olur. - Nəqliyyat şirkətlərinin qaldırdığı
məsələlərdən biri yük avtomobilləri parkının
- Son ilər Azərbaycan neft-qaz ölkəsi ol- yenilənməsi və avtomobillərə tətbiq edilən
maqla yanaşı, nəqliyyat dəhlizlərini inkişaf gömrük rüsumunun yüksəkliyi səbəbindən
etdirir və regionun nəqliyyat mərkəzlərin- bu prosesdə çətinlik yaranmasıdır. «İkra
dən birinə çevrilmək istəyir, sizcə bu sahə- Logistika» şirkəti olaraq, sizcə bu vəziyyət
nin inkişafı üçün indiyədək görülən işlərlə nəqliyyat şirkətlərinin işinə necə təsir edir?
yanaşı, başqa hansı addımlar atılmalıdır? - Məndə olan məlumata görə, Azərbay-
- Ümumiyyətlə qeyd edim ki, Azərbay- canda beynəlxalq daşımalarda iştirak edən
canda yük daşımaları, o cümlədən tranzit avtomobillərin təqribən 60-65 faizi 5 yaş üzə-
daşımalarının inkişafı üçün dövlət tərəfindən rindədir. Avtomobil parkını təzələmək üçün
işlər aparılır. O cümlədən 2015-ci ildə Tranzit maliyyələşmə, güzəştli kreditlər tələb olunur
Yükdaşımalar üzrə Koordinasiya Şurası ya- və bizim avtomobillər daha geniş ərazilərdə
radılıb, Bakı-Tiflis-Qars dəmir yolu xəttinə və daşımalar edə bilsinlər.
Ələt limanına ciddi yatırımlar edilir. Hazırda dövlət fondu olaraq Sahibkarlığın
Bununla yanaşı, fikrimcə, bu sahənin inki- İnkişafı Fondu yük avtomobillərinin alınması
şafı üçün əlavə addımlar da atıla bilər. üçün güzəştli kredit ayırır, yəni Fond nəqliyyat
Bunlardan biri nəqliyyat vasitələrinin idxal vasitələrinin satın alınması üçün illik 5%-lə 5
ve tranzit yükləmələrində boşdayanmalarının milyon manata qədər kredit verir. Amma bu
qarşısının alınması üçün ölkə ərazisində göm- kreditlər maksimum cəmi 36 ay müddətinə
rük statuslu depoların fəaliyyətə başlamasıdır. ayrılır ki, bu da az müddətdir. Halbuki, nəqliy-
Söhbət nədən gedir – məsələn, daşıma yat vasitəsinəyatırılan investisiyanı qaytarıl-
prosesində hər hansı müştərinin hesabında ması üçün 4-6 il vaxt tələb olunur.
və ya sənədlərində problem ortaya çıxa bilər. Yəni uzunmüddətli güzəştli kreditlər daha
Azərbaycanda vəziyyət belədir ki, müştəri, yaxşı şərtlərlə, yəni daha uzun müddətə
yəni idxalatçı, sənədlərdəki problemini həll ayrılsa, nəqliyyatçılar yeni avtomobillər alar
edənə qədər bizim avtomobilimiz yüklə bə- və hazırda yetərincə köhnəlmiş avtopark
rabər gözləmə məcburiyyətində qalır, bu isə yenilənər. Nəticədə Azərbaycan nömrəli yük
bəzən günlər və ya həftələrlə uzana bilər. atomobilləri Avropa bazarında da işləyə bilər.
Amma Avropada, İngiltərə və Türkiyədə Hazırda isə bu köhnə avtoparkla biz təəssüf
belə vəziyyətlə bağlı maraqlı təcrübə var. ki, ancaq Türkiyə, Gürcüstan, Rusiya və İran
Bizim də o ölkələrdə gömrük depolarımız var bazarlarına gedə bilərik.