Page 55 - sehifeler_Layout 1
P. 55
{N-2`2018} 53
hələdə başa çatmayıb. 19-cu əsrin ilk yarısında Osmanlı İm-
5 nəsİl dAvAm edən Aİlə şİrkətİ peratorluğunda, ticarət və maliyyə sek-
torunda qərb modellərinin tətbiqi ilə
Amma 5 nəsil davam edən ailə birlikdə, ölkədə xarici banklar da fəaliyyət
şirkətləri də var. Türkiyənin ən köhnə göstərməyə başlamışdı. O dövrlərdə
şirkəti 1777-ci ildə qurulan «Hacı Bəkir ölkədə hələ milli xüsusiyyətə sahib bir
lokumlar»dır. Kastamonu Vasitə rayo- bank sisteminin qurulması üçün lazımi
nundan İstanbula gələrək 1777-ci ildə qədər sərmayə toplanmamışdı. Ona görə
Bahçəqapıda açdığı kiçik şəkərci düka- də milli bankların varlığından söz edilmir-
nında, lokum, akide kimi şəkərləri emal di.
edib satmağa başlayan və daha sonra İlk bank olaraq Ziraat Bankının qu-
1817-1820-ci illərdə Həccə gedərək Hacı ruluşu Mithat Paşanın 1863-ci ildə Pirot
Bəkir olaraq xatırlanan, Şəkərçi Hacı Bəkir qəsəbəsində qurduğu Memleket San-
Əfəndinin qurduğu şirkət, bu gün beşin- dığı ilə başlayır. Türk ənənələri arasında
ci nəsil tərəfindən idarə olunur. onsuz da var olan və qarşılıqlı yardımlaş-
Hacı Bəkir Əfəndinin ingilis müştərilə- maya əsaslanan «imece» ənənəsindən
rindən olan bir səyyah, özü ilə ölkəsinə ilhamlanaraq qurulan Memleket San-
lokum aparır və orada onu “Turkish dığı, 1867-ci ildə “Memleket sandıqları
Delight” adı ilə ikram edir. O gündən Nizamnaməsi”nin qüvvəyə minməsilə
indiyədək ingilis dilli ölkələr lokumu “Tur- Osmanlı dövlətinin hər yanında fəaliyyətə
kish Delight”, Fransa və Balkanlarda isə başladı və uzun illər müvəffəqiyyətlə
“Lokoum” adlandırırlar. xidmət göstərdi. 1883-cü ildə eyni
Türk iqtisadiyyatının ən köhnə ikin- məqsədlər istiqamətində “mənafe san-
ci markası isə 1860-ci tarixində qurulan dıqları” quruldu, 15 avqust 1888-ci ildə
«İskəndər» şirkəti də qida sektorunda mənafe Sandıqlarının yerinə funksiyala-
fəaliyyət göstərir. Quzu ətini sinir və rını boynuna götürəcək müasir maliyyə
sümüklərindən ayıran və ilk dəfə şaqu- təşkilatı olaraq Əkinçilik Bankı rəsmi ola-
li çubuğa yerləşdirən Mehmetoğlu raq fəaliyyətə keçdi. hAcı bəkİr əFəndİnİn İn-
İskəndər Əfəndinin dönər kababı Türk və Gİlİs müştərİlərİndən
dünya mətbəx mədəniyyətində əsrlərdir olAn bİr səyyAh, özü İlə
yer tapır. 100 İllİk tArİXİ olAn türk ölkəsİnə lokum ApArır
Qəhvəsİnİn əFəndİ şİrkətİ və orAdA onu “turkİsh
150 İllİk Aİlə bAnkı delİGht” Adı İlə İkrAm
Türkiyədə bir misal var: “Bir qəhvənin edİr.
